Gaziantep Av. Cengiz Gökçek Devlet Hastanesi Geçmişin ayak izleri, Gaziantep’in her köşesinde otantik
figürleriyle karşınıza dikiliveriyor. Bazen geleneksel mutfağının lezzetlerini
tattığınız tarih ile bezenmiş mistik bir restoranda, bazen de yaşlı dar bir
sokağın arasından tüm heybetiyle göz kırpan taştan bir yapının lal olmuş
bedeninde. İnsanların hayat
hikayelerini; üzüntülerini, sevinçlerini, sevdalarını ve dillere destan
kahramanlıklarını koynunda saklayıp eskiye yaslanan, ama eskimeyen bir kent
Ayıntab. Dülük bölgesinde başlayan yerleşim serüveni, ticaret yollarının
kavşağındaki stratejik konumuyla her zaman önemli bir yerleşim yeri olarak
süregelmiş. Ayıntab adının değişmesi ile bugünkü adını almış Antep. Şehir ile
özdeşleşen, yuvarlak bir dağ üzerinde inşa edilen Kale ve civarındaki eski
yerleşimlerin mahsenlerinden kaleye çıkan dehlizler, şehrin savunmasına güç
katmış. Her dehliz, şehrin gerçek sahiplerinin akıl ve cesaretine açılmış. Ve
nasıl açıldıysa kapılar, öyle kapanmış yüzlerine, şehire kem gözle
bakanlara.
Av. Cengiz Gökçek Devlet Hastanesi’nin yeniden yapılanma ve modernize
olma çalışmaları hakkında bilgi
almak için Başhekim Op. Dr. Ali Fincan ile
görüştük;
Göreve geldiğiniz tarihten bugüne kadar hastanenizde gerçekleşen
teknolojik ve fiziksel yeniliklerden, hayata geçen ilklerden söz eder
misiniz?
Hastanemizde ekip olarak yaptığımız çalışmalarda zaman zaman görev
değişiklikleri olsa da çekirdek kadromuz hep aynı kaldı. Zaman içinde
profesyonel nitelik kazanan yönetim kadromuzla Güneydoğu’nun en büyük bölge hastanesi
olan hastanemizde bir yandan yeniden yapılanma çalışmalarımızı sürdürürken diğer
yandan binlerce poliklinik ile hastalarımıza en iyi hizmeti verme gayretini
taşıdık, taşıyoruz. Geçen 6–7
yıllık süreyi göz önünde bulunduracak olursak yaptığımız yenilikleri ve
iyileştirmeleri; Hastane Bilgi Yönetim Sistemi kurulması, Koroner Yoğun Bakım
Ünitesi, Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesi, Yanık Merkezi, Hiperbarik Oksijen Tedavi
Merkezi, Kardiyovasküler Cerrahi Merkezi, Endoskopi merkezi, Uyku Laboratuvarı
gibi tıbbi ünitelerin kurulması veya geliştirilmesi olarak
sayabiliriz.
Bu yenilikler içinde özellikle bazılarını vurgulamak gerekirse; bölgenin en büyük Genel Yoğun Bakım
Ünitesinin, KVC ve Türkiye'nin en büyük Yanık ve Tedavi Merkezi gibi birçok
modern ünitenin bölgemize kazandırılmasının yanı sıra devlet hastaneleri içinde
bölgemizdeki tek Uyku Merkezini
hayata geçirmenin mutluluğunu yaşadık. Kardiyoloji Servisini MI'de ilk başvuru merkezi haline getirdik.
2010 yılında Türk Kardiyoloji
Derneği'nin ’'Stent For Life''
projesi kapsamında hastanemiz ilimizde akut miyokard infarktüsü için primer
anjioplasti merkezi olması planlandı.
Hastanemiz, Bakanlığımızın hastaneleri yeniden yapılandırma
çalışmalarında A2 hastane oldu. 2003 yılından beri KETEM (Kanser erken teşhis ve
tarama ve eğitim merkezi) faaliyetlerimizi başarı ile yürütüyoruz. 2008 yılından
itiaren toplum tabanlı taramalara
da geçtik. MR ve Tomografi’de hizmet alımı yaparak bölgenin en, güçlü Radyoloji Servisini
kurduk. 16 kesitli tomografi cihazımızla her ay ortalama 3 bin hastaya hizmet
sunuyoruz. Bütün istemler aynı gün çekilerek, hastalarımızı bekletmeden en iyi
hizmeti sağlamaya çalışıyoruz.
Hastanemiz sadece şehrimize değil yakın çevreye de (Kahramanmaraş, Kilis,
Adıyaman, Şanlıurfa illeri ve bu illerin ilçeleri) sağlık hizmeti sunan ve
üçüncü basamak sağlık kurumlarından önce hastanın gideceği en son sağlık kurumu
haline geldi. Hastanemiz eğitim ve araştırma hastanesi olmamasına karşı bu
düzeydeki pek çok devlet hastanesinde
yapılamayan hizmetleri halkımıza sunuyor. Yeni hekimlerle güçlendirdiğimiz
Plastik ve Rekonstruktif Cerrahi bölümü, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından
bedeli ödenmeyen ve hastaların Özel Sağlık Kurumlarında kendi imkanları ile
bedelini karşılayamadıkları estetik cerrahi operasyonlarını, talimat fiyatlarını
baz alarak gerçekleştiriyor.
Hastanenizin 2010 ve 2011 yılı için sağlık alanında belirlediği stratejik
öncelikleri nelerdir? Bilindiği gibi Gaziantep Sağlık Turizmi Merkezi olarak
belirlenen iller arasında. Bölgede sağlık turizmi açısından bir cazibe merkezi
olabilmesi için yapılan çalışmalar nelerdir?
Hekim ve sağlık personeli sayısının hızla arttığı Gaziantep’te, sağlık
kuruluşlarının yaptığı yatırımlar sayesinde hastane yatak sayısında, verilen
hizmetlerin çeşitliliğinde ve kalitesinde önemli artış oldu. Şehrimizdeki sağlık
alanında yapılan önemli yatırımlar “Bölge Sağlık Cazibe Merkezi” olarak
belirlenen iller arasına girmesine, sağlık turizminin önem kazanmasına yol açtı.
Artık Şehrimize hasta akını komşu ülkelerden de gelmeye başladı. Sağlık
Bakanlığımız ile komşu ülkemiz Suriye Sağlık Bakanlığı arasında yürütülen sağlık konusundaki işbirliği çalışmaları
konusunda Sağlık Bakanlığımızı Koordinatör olarak temsil ediyorum. İşbirliği
konusundaki çalışmalarımız devam ederken
hastanemizi de bu işbirliğine hazır hale getiriyoruz.
Hastane yönetimi açısından bilgi sisteminin önemi nedir? Katkıları neler olmuştur?
Günümüzde bilginin gücünü inkar edemeyiz. Yönetim olarak karar alırken
veri ambarından elde ettiğimiz bilgiler ışığında karar almamız kaçınılmazdır.
Veri tabanında sakladığımız bilgiler karar alma süreçlerimizde bizlere
kurumumuzun yönetiminde önemli bir destek sağlıyor; Karar alma aşamasında
istatistiklerin önemi aşikardır. Bizler de sıklıkla istatistik alarak bunları
yorumlamakta ve kararlarımızda göz önünde bulundurmaktayız. Çözüm HBYS'den aldığımız istatistiksel
bilgiler ve raporlar kurumumuzun başta mali durumu olmak üzere güncel durumu
hakkında bilgi sunuyor. Hangi birimlere yatırım yapmamız veya yapmamamız
gerektiği konusundaki kararlarımıza analiz desteği sağlıyor. Her türlü verinin elektronik olarak bilgiye
dönüştürülmesi sayesinde istediğimiz anda istediğimiz bilgiye ulaşabilmemiz,
kurumumuz gibi büyük sağlık kurumlarının yönetilmesinde büyük avantaj sağlıyor.
Hastanenin bilgi sisteminin yönetime katkılarını öğrenmek için Başhekim Yrd. Dr. Uğur Gören Gönenç ile görüştük;
Hastanemize acil servis ile birlikte günde ortalama 5 bin hasta müracaat
ediyor. Hastanemizin bölge hastanesi konumunda çalışması, günde ortalama bin
acil hastaya bakılması acil servisimizi de bölge acil servisi gibi yoğun bir
çalışmaya sevk ediyor. Günün 24 saati nöbet esasına göre 15'e yakın hekimimizin
bulunması, diğer branşlarda da
tutulan icap nöbetleri ile birlikte birçok üniversite ve eğitim
hastanesinden daha fazla ve daha yoğun hizmetin verilmesine vesile oluyor.
İlimiz çevresinde yaşanan trafik kazaları, yüksekten düşme, yaralanma,
ilaç içme, intihara teşebbüs, zehirlenme vb sebeplerden dolayı hastanemiz hasta
akınına uğruyor. Bunda hastanemizin sunduğu hizmetin kalitesinin oluşturduğu
çekim kuvvetinin, yanında merkezi bir konumda yer almamızın da etkisi var
elbette.
Hastanemiz uzun yıllardan beri bölgemizde ??en çok tercih edilen ve en
çok memnun kalınan hastane?? unvanını taşıyor. Birçok ilkleri hayata
geçirdiğimiz kurumumuzun hizmet merkezlerinde modern teknoloji ürünü cihazları
ve sistemleri kullanıyoruz. Bu merkezlerimizde konusunda uzman hekimlerimiz,
hemşirelerimiz ve personel arkadaşlarımız hizmet veriyor; MR?da modern
cihazlarla 24 saat kesintisiz hizmet üretiyoruz. Yoğun bakım ünitemiz, Acil
Servisimiz yine 24 saat hizmet veriyor. KETEM, Yanık Merkezi, Hematoloji,
Psikiyatri, Romatoloji ve diğer kliniklerimizde, Enfeksiyon Kontrol Komitemizde,
Sağlık Kurulumuzda özverili çalışmalarımızı yürütürken, başta Kardiyoloji olmak
üzere cerrahi kliniklerimizde önemli operasyonları
gerçekleştiriyoruz.
Giderek daha kontrollü ve daha kompleks hale gelen hasta işlemlerinin ve
bir bütün halinde hastanemizin yönetiminin sağlanması için bilgi sistemimizin de
modern teknolojik yenilikleri içeren,
gelişen ihtiyaçlara cevap verebilecek bir yapıda olması gerekiyor. Günümüzde
bilgi teknolojilerinin ve sistemlerin desteği olmadan kaliteli bir sağlık
hizmeti yürütmek neredeyse imkansız. Bu
anlamda, veriye doğru ve zamanında ulaşmak, en kritik noktadır, doğru teşhis ve
tedavi açısından da
kaçınılmazdır.
Bilgi sistemimiz aracılığıyla hastanın geçmiş ve güncel sağlık kayıtları
ile birlikte hastanemizin de her türlü istatistiksel ve güncel durum bilgilerine
ulaşmamız, daha kontrollü ve hızlı hastane yönetimini sağladı. Hastanemiz üst
yönetiminin kaliteye verdiği değer çalışanların ve hastaların memnuniyeti ile
sonuçlandı. ISO-EN 9000/2001 belgesi sahibi hastanemizin yürüttüğü kalite
çalışmalarına katkı sağladı. Çözüm Kalite Yönetim Modülü sayesinde işlemlerimiz
elektronik olarak yürütüldü. Dijital Evrak kayıt işlemleri takip işlemlerimizi
kolaylaştırdı. Özellikle MKYS ie Medula entegrasyonları karar alma
süreçlerimizde ve bunları hayata geçirme aşamalarında bize yardımcı
oldu.
Bilgi yönetim sistemi ile ilgili ayrıntılı bilgi almak amacıyla
bilgi işlemden sorumlu Başhekim Yrd. Dr. Ömer Faruk Emre ile görüştük; Sağlık
hizmetinin bir parçası haline gelen bilgi işlem biriminde yaptığınız
teknolojik yenilikler
nelerdir?
Bilgi işlem
birimimizin gelişmeleri takip etmesi ve hatta öncülük etmesi konusunda azami
gayreti sarf etmekteyiz. Mevcut ana bilgisayar sistemimiz şu anda pek çok kamu
hastanesinden daha üstün özelliklerde yedekli çalışacak şekilde ve sadece server
düzeyinde değil aynı zamanda ağ (network) yedeği sunacak şekilde
yapılandırılarak, aktif–aktif çalışma prensibine göre dizayn
edildi.
Hastane Bilgi Yönetim Sisteminizin
hastaneniz işleyişine kattığı kazanımlar nelerdir? İş akışı açısından
hastanenizde yarattığı değişimler varsa
nelerdir?
Bilgiye ulaşma ne kadar kolay olursa bunu kullanma şansınız da o kadar
fazla olur. Kullanılmayan bilginin bir önemi yoktur. Hastanemizde hastalarımızın
yönlendirildiği laboratuar ve görüntüleme birimleri istatistikleri kullanılarak
poliklinik odalarımızın yerleşimleri, yatak doluluk oranları ve yatak devir
hızları ile servis yerleşimleri ve yatak sayıları, cihaz kullanım istatistikleri
ile cihaz ihtiyaç veya fazlalıkları gibi yorumlara
ulaşabiliyoruz.
Hastanemize başvuran hastaların anlık tıbbi kayıtlarının yanında geçmiş
bilgilerine de ulaşabilmek hekimin hastası hakkında doğru karar vermesi
açısından önem taşıyor. Hastalara tahakkuk eden ücretleri, sosyal güvenlik
bilgileri gibi tüm mali kayıtları HBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi)
tarafından saklanıyor, gerekli işlemleri yapılabiliyor. Her zaman ulaşılması
gereken eski kayıtlar mali açıdan da ayrı bir önem taşıyor. Hastanede çalışan
personelin özlük haklarının takibi ve maaş, ek ödeme ve benzeri ödemelerin
takibi de HBYS aracılığıyla yapılıyor. Bu konularda da geçmiş bilgilere ulaşmak
önem taşıyor. Hastanede hizmetlerin sağlanması sırasında kullanılacak her türlü
malzemenin tedariki ve kullanılması da HBYS aracılığıyla takip
ediliyor.
Veriyi yönetmek, denetlemek ve karar desteğinde
anlamlı bilgilere dönüştürmek adına bilgi sistemlerinin geldiği aşama
nedir?
Önemli olan saklanması için ne kadar, ne tür bilgiyi sisteme
verdiğinizdir. Geri dönüşünü istediğiniz, ham veya program aracılığı ile
işlenmiş her türlü verinin sistemde tutuluyor olmasının daha önceden planlanmış
olması gerekmektedir. Günümüzde kamu hastaneleri tarafından kullanılan HBYS
programlarının tümü Sağlık Bakanlığı?nın istediği verileri sağlamak zorundadır.
Bu en alt düzeydir. Hastane yönetimi olarak daha üst düzeylere çıkmak isterseniz
ne istediğinizi bilmeniz, firmanıza aktarmanız ve firmanızın da bu istekleri
programa yansıtması gerekecektir. İstatistik programları ile entegrasyon da
yakın zamanda programlarda bulunması gereken unsurlardan
olacaktır.
Hastanenin idari ve mali konularında bilgi almak için
Hastane Müdürü Mustafa Polat ile görüştük; Kaynak planlama ve yönetimi
açısından, bilgi yönetim sisteminin yönetsel olarak kazandırdıkları
kolaylıklardan söz edebilir miyiz?
Bilginin elektronik ortamda tutulması kolaylıkla ulaşılabilmesi,
mali işlemlerin hatasız yapılabilmesinin oluşturduğu yönetsel kolaylıklar
arasında önemli kalemlerden birisi de işin mali yönünün kolayca
yönetilebilmesidir. Hastanemizin gelir-gider dengesinin kontrol edilmesi ve elde
edilen veriler ile sağlam bir planlamanın yapılması çok önemlidir. Her şeyden
önce, gelir kayıplarına yol açacak, takip edilemeyen mali yöndeki kayıtların
sisteme dahil edilmesi gerekir.
Bu noktada, hastane üst yönetimimizin kararlığı, Bakanlığımızın aynı amaç
için zorunlu hale getirdiği birtakım önlemler ve uygulamaları ve bu uygulamalara
entegre çalışan bilgi sistemimiz sayesinde önemli mesafeler katettik;
Hastanemizin mali kayıplarını en az seviyeye indirerek verimliliği artırdık.
Bilgi sistemimizden elde ettiğimiz veriler doğrultusunda gelir artıracak,
kayıpları azaltacak planlamalarımızı yaptık.
Çözüm Personel Takip Sistemi ile personelimizin, maaş, özlük vb
bilgilerinin yanında giriş-çıkış saatlerini, mesai, izinlerini vb takiplerini
sistem üzerinden yaptık. Personelimizin maaş ödeme ve ek ödeme işlemlerini bilgi
sistemimiz aracılığıyla yaptık. Personelimize verdiğimiz RFID çipli personel
tanıtım kartları ve kart okuyucular ile personelimizi görevli oldukları
bölümlerde yetkilendirerek, yetkisi dahilinde hastane içindeki hareketlerini
kontrol ettik.
Hastanenin HBYS kurulum sürecinde yer alan proje
sorumlusu Okan Küçükersan ile
görüştük.
Kurulum sürecinde en çok önem verdiğimiz konulardan birisi data aktarımı
oldu. Bazı firmaların data aktarımını önemsemediklerini, birçok yerde de
yapmadıklarına tanık olmuştuk. Her firma değişikliğinde bilgi işlem ünitesinde
bilgisayarlarda ya da disklerde saklanan ve ulaşılması çok güç olan dataların
bilgi yönetim sürecinin sağlıklılığı açısından ne anlama geldiğini iyi
biliyorduk.
Öngörüldüğü tarihte, öngörüldüğü şekilde dataları bir hafta sonu teslim
alarak hafta başı hasta kaydını ve diğer işlemleri yapmaya başladık. Aylar sonra
hastaneyi ziyaret ettiğimde hastanede rutin inceleme yapan görevlilerin bizden
önceki dönemlere ait istatistikleri istemesi ve sorunsuz bir şekilde sunmamız bu
çabalarımızın ne kadar doğru olduğunu gösterdi.
Geçiş aşamasında elbette bir adaptasyon süreci yaşadık. Bu süreçte
alışkanlıkların yarattığı direnç, olumsuz etkiler de üretti. Önceki
sistemdeki manuel yapılan işlemler,
vizit puanlarının manuel olarak kaydedilmiş olması vb uygulamalar, sistemimizin
maaş hesaplamasında gereksiz efor sarf etmemize yol açtı.
Kullanıcıların alışkanlıkları çerçevesinde şekillenen direnci etkisiz
hale getirmede hastane yönetimimizin çok önemli katkıları oldu. Aynı direnci,
hastanelerin yıllar önce HBYS’ye geçiş sürecinde de yaşamıştık. Manuel işlem
yapmaya alışmış olan kullanıcılar ilk etapta bilgisayar sistemine direnç
göstermişlerdi. Protokol defterlerini kaldırmak istemeyen yöneticilere, manuel
olarak maaş hesaplamak isteyen kullanıcılara tanık
olmuştuk.
İkinci olarak hastanenin gelir-gider kontrollerinin yapılması ve
kaçakların önlenebilmesi bizim açımızdan çok önemliydi. Özellikle Otomatik
Fatura Sistemi’miz sayesinde, kayıtları sorunsuz olan faturaları otomatik olarak
hazırlayarak fatura birimimizdeki personelimizin işlerini kolaylaştırdık.
Sistemi devraldığımız tarihe denk gelen 2009 yılının Ağustos ayı
itibariyle hastanemiz 4664 TL fatura keserken bu sayı 2010 yılının Mayıs ayı
itibariyle 6325 TL’ya yükselmiş durumda. Üstelik devraldığımız süreçten sonra
devlet ve üniversite hastanelerinin iş yüklerini hafifletmek için çıkarılan
katkı payı uygulaması nedeniyle hastalarımızın bir kısmının birinci basamak
sağlık kuruluşlarına yönelmesine rağmen. |