Merhaba,

             Ülkemizde, başta Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastaneler olmak üzere sağlık hizmeti sunan kuruluşlarda, pek çok yazılım firmasına ait programlar kullanılmaktadır. Genellikle sağlık kuruluşlarının parasal işlerini takip amaçlı hazırlanan/kullanılan bu yazılımlar, sektöre yönelik belirli bir standart olmayışı nedeniyle, basit bir fatura takip programından, oldukça kapsamlı otomasyon programına kadar çeşitlilik göstermektedir. Bu durum, hem yazılımı talep eden sağlık kuruluşunun sağlıklı karar vermesini etkilemekte, hem de yazılım firmasının amaca uygun yazılım üretmesini engellemektedir. Her kurumda tek-tek oluşturulan veriler -gerçek anlamda- bilgiye dönüşememekte, yalnızca verilerin girildiği kurumda kullanılabilir bir veri olarak kalmaktadır. Çoğunlukla bilimsel bilgiden uzak hazırlanmış bu yazılımlar, sağlık kuruluşlarına Hastane Bilgi Sistemi ya da benzeri adlar altında pazarlanmaktadır.

             Daha önceki sayılarda da gündeme getirdiğimiz ve salt bu nedenle geçtiğimiz yılın Eylül ayında TÜBİTAK'a proje olarak sunduğumuz Ulusal Sağlık Bilgi Ağı (USBA) projemizin çok daha kapsamlısı, Sağlık Bakanlığı tarafından gündeme getirildi. Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi (TSBS) hayata geçirilmesine yönelik ilk toplantısı Ocak ayında yapıldı. Sağlık kuruluşlarındaki mevcut sistemin genel bir özetinin yapıldığı toplantıda; "toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık alanında etkin ve verimli bir şekilde kullanımını sağlayarak, erişim hakları tanımlanmış yetkili kişi ve kuruluşlarca ulaşılabilir, tüm vatandaşları kapsayan, her bireyin sağlıkla ilgili güncel ve doğru bilgiler ile kendi bilgilerine erişebildiği, doğum ile başlayıp tüm yaşam süresince oluşan sağlıkla ilgili verilerin tüm ülkeyi kapsayacak sağlık özel ağı üzerinden paylaşılması " amaç olarak belirlenmiştir.

             Çeşitli kurum ve kuruluşların koordinatörlüğünde oluşturulan on ayrı çalışma grubunun, TSBS eylem planı çerçevesinde oluşturacakları tanımlama ve standartlar, ülkemizin sağlık bilişimindeki karmaşayı yok edecek başlıkları da içeriyor. Bunlar; Veri Sözlüğü, Norm ve Standartlar, Tek numaraya dayanan Kişisel Sağlık Tanımlayıcısı, Minimum Sağlık Veri Seti,    Kayıtların gizliliği ve güvenliliğinin sağlanması, Sağlık Özel Ağı.

             Özellikle, Tek numaraya dayanan Kişisel Sağlık Tanımlayıcısı ve konu ilgili Standartların belirlenmesinin, ülkemizin sağlık bilişimi alanında yaşanan pek çok sıkıntıya son vereceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Bu yılın başından itibaren uygulamaya konan Kamu İhale Yasasının, ihale şartnamelerinde yer alan ve subjektif değerlendirmelere neden olan uygulamaları ortadan kaldırması, yazılım sektörüne ivme kazandıracaktır. Bunlar ile birlikte, yazılım üreten firmalar, ürünlerini öne çıkaran çalışmalara ağırlık verecekler ve bundan en çok ülkemiz ekonomisi kazançlı çıkacaktır.

             Ancak, ne yeni ihale yasası, ne de standartları belirlenmiş bir yazılım üretimi, ne yazık ki sektörümüzün sorunlarını çözmeye yeterli olmamaktadır. Daha çok nüfuz ilişkileri   kullanılarak, kurum bünyesinde kurulmuş gösterilen ya da kamu kurumu gibi gözüken şirketleri öne çıkaran yapı değişmedikçe, birikimli, sektöre yatırım yapan firmaların iş yapma olanakları bulunmamaktadır. Önceki dönemde Sağlık Bakanlığı ismini kullanan bir şirketin, bakanlığa bağlı sağlık kuruluşlarına yönelik faaliyetleri, uzun bir süre sektörde iş yapan firmaların işlerini durma noktasına getirmişti. SSK'daki durum bizce daha vahim boyutlarda. SSK Başkanlığı ihalesiz, şartnamesiz olarak bir firmayla anlaşma yapıp, kurum sağlık tesislerini de bu şirkete yönlendirmekte, bizleri görmezden gelmektedir. Sektörde 17 yıl boyunca kaliteli ve çağdaş ürün, dürüst hizmet anlayışından taviz vermemiş bizleri bile yok edecek konuma getirmiştir. Dahası, ürünlerimizin satışının engellendiği ve 17 yıllık birikimin çöpe gitme tehlikesinin oluştuğu noktada, bu kuruma yönelik hazırlanan yazılımların Noter onayı ile hibe edilmesi bile, kurumun tavrını değiştirmemiştir.

             Her şeye karşın, bu sıkıntıların aşılacağına, haksız, yanlı uygulamaların bir noktadan geri döneceğine olan inancımızı koruyoruz. Ve yine, tüm bunlara karşın Ulusal yazılım sektörünün bir aktörü olarak bizler, üyesi olduğumuz (en azından düşüncelerimizde) Avrupa Birliği 'ne bağlı ülkeler ile aynı seviyeye ulaşacağımıza inanıyoruz. TSBS Projesinin de, söz konusu pek çok sıkıntıyı aşmaya yönelik en önemli çalışma olduğu kanısındayız.